Opinia Stefana Ingvarssona
Od samego początku zdecydowanie poparłem zmiany zachodzące w Instytucie Polskim w Sztokolmie, ponieważ uważam, że obecność polskiej kultury w szwedzkiej sferze publicznej oraz w szwedzkich mediach jest niedostateczna, a rozpowszechnianie wiedzy o niej często opiera się na błędnie sformułowanych założeniach. Dlatego też próbowałem wspierać nowy kierunek działań Instytutu własnymi uwagami i projektami. W ciągu ostatnich paru lat miałem okazję obserwować działalność Instytutu Polskiego w Berlinie i to mnie skłania do refeksji na temat dzisiejszej roli budynku przy Villagatan. Sądzę, że pod wieloma względami jest on dla Instytutu dość niepraktycznym i kosztowym obciążeniem. Możnaby, podobnie jak w Berlinie i wielu innych, dobrze działających, polskich instytutach na świecie, urządzać imprezy w istniejących już salach koncertowych, galeriach, kinach i innych miejscach, posiadających stałą publiczność. Ale to nie oznacza, że Instytut Polski w Sztokholmie nie potrzebuje własnego lokalu.
Niestety, proces zmian w Instytucie Polskim w Sztokholmie ucierpiał, już we wczesnym stadium, wskutek pewnych fatalnych uchybień w komunikacji. Koncentrując się na tym, z czego trzeba będzie zrezygnować – zamiast wyjaśniać, na czym ma polegać nowy model działania placówki – nowa dyrekcja Instytutu, mimowolnie, zraziła do siebie sporą część szwedzkiej Polonii. Wygląda na to, że obecnie znów popełniono ten sam błąd. Informując o zmianie przeznaczenia budynku przy Villagatan, nie poinformowano o zamierzeniach odnośnie nowego lokalu ani o planowanej działalności Instytutu. A szkoda. Znowu pojawił się opór, który, rzecz jasna, można złożyć na karb zwykłej niechęci do zmian, ale który – moim zdaniem – zasadza się na głębokim niepokoju i w gruncie rzeczy jest skutkiem uchybień w komunikacji. Sprawa utknęła w martwym punkcie, wiele jest nieporozumień, a to na pewno nie prowadzi do konstruktywnej dyskusji na temat przyszłości IP.
W swojej nowej formie Instytut, również w przyszłości, będzie potrzebował lokalu, gdzie będą mogły się odbywać spotkania i mniejsze wystawy. Lokalu lepiej dostosowanego do dzisiejszych potrzeb, dostępnego dla osób niepełnosprawnych, położonego w dobrym punkcie i będącego łatwo rozpoznawalnym centrum polskiej kultury w stolicy Szwecji. Wystarczy spojrzeć na polskie placówki w innych krajach (np. w Berlinie), ale też na podobne ośrodki w Sztokholmie. Instytut Rumuński może tu stanowić ważne źródło inspiracji.
Twierdzę stanowczo, że działalność Instytutu ucierpiałaby z powodu braku takiego lokalu. Nie podzielam jednak poglądów tych, którzy protestują przeciw wyprowadzce z obecnej siedziby. Decyzję przeprowadzki uważam za całkowicie rozsądną. Rozumiem zarazem niepokój osób, które uważają, że plany działalności Instytutu nie są dość jasno sformułowane. Wzywam obecne kierownictwo Instytutu Polskiego, polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Ministerstwo Kultury w Warszawie do jak najszybszego zaprezentowania nowej wizji, która pokona opór wielu z nas, pracujących nad promocją polskiej kultury w Szwecji, i umożliwi konstruktywną dyskusję na temat przyszłej działalności Instytutu. Najważniejszym elementem takiej wizji powinna być prezentacja konkretnych rozwiązań w kwestii lokalu Instytutu.
Stefan Ingvarsson – tłumacz literatury polskiej, publicysta kultury
|
