Bal Polonii - wręczono Nagrody Polonii Szwedzkiej

W dniu 10 lutego 2001 roku w Sztokholmie odbyło się uroczyste wręczenie nagród Polonii szwedzkiej - Poloników 2001. Miało ono miejsce podczas Balu Polonii zorganizowanego przez Nową Gazetę Polską wspólnie z polską restauracją Splendido. Gospodarzem balu była wyżej wspomniana restauracja Splendido. Wieczór poprowadził Andrzej Frajndt, członek znanego w Polsce zespołu "Partita".

Przed przystąpieniem do wręczania nagród na scenie pojawił się Tadeusz Nowakowski - inicjator nagrody, a zarazem redaktor naczelny Nowej Gazety Polskiej - i wyjaśnił w krótkim wstępie źródło powstania pomysłu nagrody Polonii Szwedzkiej: Nowa Gazeta Polska liczy już ponad trzy lata, co skłoniło jej twórców do wprowadzenia jakiejś tradycji, która będzie kultywowana z roku na rok. Zachęceni sukcesem zeszłorocznej akcji, wyboru Polaka Stulecia w Szwecji, który to tytuł przypadł Czesławowi Słanii - postanowiono kontynuować pomysł przyznawania nagrody, ale tym razem co roku i w trzech kategoriach: "Polaka Roku", "Nagrody Artystycznej" i "Nagrody Przyjaciół". Ta ostania nagroda ma według Tadeusza Nowakowskiego szczególne znaczenie dla tutejszej Polonii, dla której Szwecja jest drugą ojczyzną i która wyjątkowo docenia tych Szwedów, którzy rozpowszechniają dobre imię Polski.

Nagrody, pomimo dużej ilości kandydatów, przyznano jednomyślnie. Wyboru dokonała powołana przez redakcję Nowej Gazety Polskiej komisja, w której skład weszli: dr Elżbieta Szwejkowska-Olsson (lektor Wyższej Szkoły w Gävle), Michał Moszkowicz (pisarz), redaktor Ludomir Garczyński-Gąssowski (szef Archiwum Emigracji Polskiej w Szwecji) oraz ww. redaktor Tadeusz Nowakowski. Każdy z laureatów został zaprezentowany na scenie przez jednego z jurorów.

Docenta Andrzeja Nilsa Ugglę, który otrzymał Nagrodę Główną - "Polaka Roku" - zaprezentowała dr Elżbieta Szwejkowska-Olsson, która zachęciła wszystkich tych, którzy mają jakiekolwiek pytania dotyczące Polski do skontaktowania się z laureatem.

Andrzej Nils Uggla pracuje od wielu lat na Uniwersytecie w Uppsali, a od 1993 roku w Centrum Badań Multietnicznych, gdzie prowadzi m.in. seminaria na temat kultury i historii Polski. Jego działalność jest wszechstronna i obejmuje następujące dziedziny: naukową, pedagogiczną, publicystyczną, translatorską, społeczno-kulturową i wydawniczą. Dzięki swej działalności translatorskiej brał m.in. udział w pracach ministerialnych między Polską a Szwecją. Był także tłumaczem podczas wizyty Andrzeja Wajdy w Sztokholmie. Wkrótce w jego opracowaniu ukaże się polskie tłumaczenie dzieł Augusta Strindberga. Jest redaktorem naczelnym pisma naukowego Acta Sueco-Polonica, gdzie ukazują się tłumaczenia literatury polskiej, artykuły pracowników naukowych, ale także relacje osób prywatnych pragnących podzielić się swoimi przeżyciami, spostrzeżeniami lub odczuciami na tematy związane z kontaktami polsko-szwedzkimi.

Działalność doc. Andrzeja Nilsa Uggli dotyczy nie tylko spraw polskich w Szwecji, ale także łączenia różnych pokoleń Polaków i Szwedów. Cała jego działalność skoncentrowana jest na zbliżaniu obu narodów. W podziękowaniu za nagrodę zwrócił on szczególną uwagę na to jak wielkie znaczenie mają nowe generacje zarówno Polaków jak i Szwedów. To od nich zależy przyszłość kontaktów między obu krajami. Przyznał także, że ta nagroda będzie mobilizowała go do dalszej działalności.

Laureatką drugiej nagrody - "Nagrody Artystycznej" - została Danka Jaworska, którą zaprezentował na scenie Michał Moszkowicz. Zauważył on niezwykle trafnie, że w świecie artystycznym, a wśród malarzy szczególnie, panują "wilcze prawa", ci którzy mają "ostre zęby" i szczególnie wyraziste dzieła są na przedzie. - Ale tutaj mamy laureatkę - stwierdził - która od wielu lat robi to, czego inni nie potrafią robić, tzn. delikatne, kobiece, humanitarne dzieła, które są jak palimpsesty, są jak gdyby odkrywaniem innych zaginionych kultur.

Mikę Larsson, laureatkę trzeciej nagrody - "Nagrody Przyjaciół" - zaprezentował Ludomir Garczyński-Gąssowski. Przed odebraniem nagrody Mika Larsson, która jest z zawodu dziennikarką, przyznała płynną polszczyzną, że jeśli byłaby o dwadzieścia lat młodsza zmieniłaby zawód i postawiła na turystykę, gdyż jej zdaniem Polska zrobi wkrótce na tym duże pieniądze.

Część oficjalną zakończyły wzruszające słowa Miki, które warto tutaj zacytować: - Z reguły tak jest z nami ludźmi, że nie wiemy, kiedy i gdzie spotkamy się ze swoim losem... ja spotkałam się ze swoim losem, z polskim narodem, w Paryżu, bo byłam zakochana w Jean Paul Sartre, a spotkałam Marka Żurawskiego. I z każdym rokiem pogłębia się moja miłość do Polaków, do polskiego narodu. I to jest jednak trochę magiczne, wiedząc że nikogo tam przede mną nie było z mojej rodziny. Ale będzie ktoś za mną, bo mam syna, który studiuje od jesieni w Instytucie Polonijnym w Krakowie i przedwczoraj zadzwonił do mnie i powiedział: "Mamo zadzwoń do mnie, mam Ci coś ważnego do powiedzenia". No co synku? "Wiesz mamo zdecydowałem, że swoje życie poświęcę tej ziemi, bo mnie zachód w ogóle nie interesuje".

Na zakończenie Tadeusz Nowakowski podziękował właścicielowi restauracji Splendido - Janowi Brończakowi - za sponsorowanie i pomoc przy organizacji Balu Polonii oraz obecnemu na sali przedstawicielowi władz RP - konsulowi Piotrowi Starzyńskiemu - za przybycie na uroczystość. Resztę wieczoru wypełniła muzyka w wykonaniu zespołu Marka Pawlaka, która porwała zgromadzonych gości do tańca.