|
 |
Odwiedzin |
37782894 |
 |
 |
Dziś |
3217 |
 |
|
| Piątek 19 kwietnia 2024 |
 |
|
|
|
| |
'Kafka & Schulz - karaluchy i krokodyle' - festiwal Kinoteka Stockholm 2010 |
|
|
|
|
| Kiedy |
Środa 13 października 2010, godz. 20:30 |
| Gdzie |
Bio Rio, Hornstulls Strand 3, Sztokholm |
| Organizuje | Instytut Polski w Sztokholmie
|
| |
KAFKA & SCHULZ - KARALUCHY I KROKODYLE
Animowane wyprawy w świat Schulza i Kafki
13 PAŹDZIERNIKA, BIO RIO, 20.30
Blok Kafka & Schulz pokazywany jest w ramach festiwalu FIA Stockholm
Przegląd krótkometrażowych filmów animowanych inspirowanych twórczością Franza Kafki oraz Bruno Schulza przygotował polski krytyk filmowy Mariusz Frukacz.
Franz Kafka, K. kontra Kafka, Ściany, Podanie, Ażiotaż biletów na czas, Traktat o manekinach, Bagaż
Od 4 października 2010 r. w Muzeum Żydowskim w Sztokholmie pokazywana będzie wystawa poświęcona sztuce Kafki i Schulza: Franz Kafka i Bruno Schulz - mistrzowie pogranicza.
Bilet z pokazu animacji Kafka & Schulz uprawnia do darmowego wejścia (cały październik) na wystawę Franz Kafka i Bruno Schulz - mistrzowie pogranicza .
ANIMOWANE WYPRAWY W ŚWIAT SCHULZA I KAFKI
TEKST: MARIUSZ FRUKACZ
Czas, przestrzeń, metamorfoza. To tylko trzy z wielu możliwych kluczy, którymi można otworzyć świat animowanych adaptacji prozy Franza Kafki i Brunona Schulza. Wokół tych pojęć, tak trudnych do przedstawienia w filmie fabularnym, koncentrują się animowane wyprawy w świat wykreowany przez tych dwóch wielkich pisarzy.
Szukając genezy filmu animowanego podaje się zazwyczaj dwa źródła inspiracji – literaturę, z której wywodzi się linia narracyjna w animacji oraz sztuki plastyczne, które dały początek animacjom koncentrującym się na stronie wizualnej filmów. Twórczość obu wielkich mistrzów literatury, żyjących na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku, wielokrotnie przykuwała uwagę reżyserów filmów animowanych z powodu niezwykle umiejętnego łączenia tych dwóch elementów. Zarówno Kafka jak i Schulz potrafili zakląć w słowo pisane niebywale sugestywne obrazy i pulsujące życiem szkice. Mimo, że ich paleta często ograniczała się do odcieni szarości, to siła oddziaływania plastyki ich opisów ujmowała i ciągle ujmuje kolejne pokolenia twórców filmowych. Inspiracje i adaptacje prozy Kafki czy Schulza można znaleźć w filmografiach takich mistrzów animacji jak Caroline Leaf (Metamorfozy pana Samsy) czy braci Timothy’ego i Stephena Quay (Ulica Krokodyli), ale nie brak także niezwykle udanych animacji polskich.
Jeden z najbardziej niezwykłych portretów praskiego pisarza stworzył Piotr Dumała. Jego Franz Kafka (1991) to zarówno „animowany dokument”, obficie czerpiący z biografii pisarza, jego Dzienników i architektury Pragi uwiecznionej na stuletnich zdjęciach, ale także oniryczne odwołanie do prozy Kafki. Dumała sprawił, że pisarz mógł spotkać się na ekranie z wytworami swojej wyobraźni, obecnymi dotychczas jedynie na kartach jego powieści. W tym filmie, misternie animowanym na gipsowych płytach, najpełniej uwidacznia się jedno z kluczowych pojęć otwierających kafkowski świat – metamorfoza. Przemiany pisarza w bohaterów jego powieści, przejście ze świata realnego w wyobrażony, przenikanie się snów i faktów – w filmie Dumały znajdziemy cały wachlarz możliwych metamorfoz zawartych w parobolicznych obrazach. Ale jego Franz Kafka to również dyskurs na temat względności czasu i śmierci, który odnajdziemy także w innej animowanej biografii praskiego pisarza: K. kontra Kafka (1997). Film Longina Szmyda to animowano-aktorski kolaż, w którym osobom silnie wpływającym na życie pisarza (ojciec, narzeczona Felicja) towarzyszą postaci znane z powieści Kafki.
Dwa kolejne filmy – Ściany (1987) Piotra Dumały i Podanie (2002) Bartłomieja Kika – to z kolei pośrednie odwołanie do kafkaesk, czyli modelu sytuacji kafkowskiej, której osią jest samotna walka jednostki ze światem. W Ścianach, w których główną rolę odgrywa przestrzeń, metaforą egzystencjalnych ograniczeń są tytułowe mury pomieszczenia, w którym uwięziony jest bohater skazany na walkę od początku naznaczoną widmem klęski. Z kolei w Podaniu znajdziemy bardziej dosłowne nawiązanie do zniewolenia jednostki – tym razem biurokratycznego, w którym nawet akt samobójstwa musi być usankcjonowany urzędniczym podpisem.
Oparta na opisie i pełna metafor twórczość Brunona Schulza uważana jest za niezwykle trudną do przełożenia na język filmowy. Upływający czas, zniekształcona przestrzeń wspomnień z dzieciństwa, świat baśniowy i realny, w którym rzeczywistość pulsuje własnym życiem niezależnym od ludzi, ożywające przedmioty – te elementy kosmosu schulzowskiego, niemal nieuchwytne dla fabuły, stają się idealnym pokarmem dla filmu animowanego. W animowano-aktorskim filmie Aliny Skiby Ażiotaż biletów na czas (1984) odnajdziemy świat znany z opowiadań Schulza – małomiasteczkową atmosferę, codzienne rytuały polskich Żydów, erotyczne fascynacje i w końcu mityczny świat dzieciństwa pisarza, który poprzez swoją uniwersalność staje się światem każdego z widzów. Z kolei Wojciech Brzozowski w Traktacie o manekinach (2007) łączy schulzowski świat ożywionej materii z zabawą materią filmu animowanego. Jego kukiełkowo-eksperymentalny kolaż tekstów z opowiadań Schulza i ekspresyjnych wstawek inspirowanych dokonaniami Kazimierza Urbańskiego i Juliana Antonisza w pełni oddaje puls dwu schulzowskich rzeczywistości: kreowanej przez wspomnienia ludzi i podwójne życie przedmiotów. Świat wspomnień zaklętych w materii i nieodwracalnie upływającego czasu znajdziemy także w Bagażu (1979) – animowanej impresji Aliny Skiby i Aleksandra Oczko. Film ten jest także wnikliwym studium przestrzeni – wyciąga z niepozornych, zakurzonych kształtów ich metafizyczną historię.
Prezentowane filmy animowane zabierają widzów w niezwykłą podróż poprzez egzystencjalne labirynty Kafki i psychoanalityczne labirynty Schulza. Droga, którą prowadzą nas twórcy animacji, często jest skąpana w ciemnych barwach, pokryta kurzem wspomnień i pełna ciemnych zakamarków ludzkiej psychiki, pozwala jednak odkryć niezwykle plastyczny świat dwóch wielkich pisarzy. Świat, który tak przejmująco opisywał kondycję człowieka z początków dwudziestego wieku i który nie stracił swej aktualności do dziś. |
| |
|
| Link |
Program Festiwalu |
| Mapa |
|
| Będą |
Zalogowani użytkownicy mogą tu zobaczyć listę osób, które wybierają się na 'Kafka & Schulz - karaluchy i krokodyle' - festiwal Kinoteka Stockholm 2010 oraz zadeklarować swoją obecność.
|
|
|
|
 | Odwiedza nas 40 gości
oraz 0 użytkowników. |
|
|
