W świadomości społecznej wielu Polaków panuje dość powszechne przekonanie, że obchodzony 8 marca Międzynarodowy Dzień Kobiet został wymyślony przez bolszewików. I faktycznie, w PRL, a jeszcze bardziej w Związku Radzieckim, był on jednym z najbardziej celebrowanych i obchodzonych świąt. Ale w rzeczywistości początki międzynarodowego dnia kobiet, choć wywodzące się z szeroko pojętych tradycji lewicowych, nie miały z komunizmem nic wspólnego, bowiem po raz pierwszy obchodzone było nie w ZSRR, a w najbardziej kapitalistycznym kraju świata – w Stanach Zjednoczonych.
Choć święto w sposób specjalny dedykowane kobietom było obchodzone już w starożytnym Rzymie - Matronalia, święto związane z początkiem nowego roku, macierzyństwem i płodnością- to jego współczesna geneza jest ściśle związana ze zorganizowaną walką kobiet o równouprawnienie, oraz lepsze warunki pracy i życia.
Początek sięga 1857 r., kiedy to kobiety zatrudnione w przędzalni bawełny Nowym Jorku zorganizowały strajk i domagały się krótszego dnia pracy oraz takiego samego wynagrodzenia za pracę, jakie otrzymywali mężczyźni.
W Stanach Zjednoczonych dzień kobiet po raz pierwszy obchodzony był 20 lutego 1908 r., kiedy to miały miejsce wielkie demonstracje na rzecz politycznych i ekonomicznych praw kobiet, a przede wszystkim na rzecz przyznania kobietom prawa do udziału w wyborach.
Propozycja ustanowienia Dnia Kobiet jako święta o charakterze międzynarodowym przedstawiona została przez amerykańskie delegatki na II Międzynarodowy Kongres Kobiet Socjalistek, który miał miejsce w dniach 26 – 28 sierpnia 1910 r. w Kopenhadze. Był to jak na te czasy dosyć kontrowersyjna sugestia. O ile bowiem idea międzynarodowej solidarności wyzyskiwanej klasy robotniczej była w ruchu socjalistycznym czymś bezdyskusyjnym, to pomysł by kobiety organizowały się politycznie jako kobiety, nie cieszył się wówczas powszechnym poparciem.
W tym okresie szczególnie duże wpływy w międzynarodowym ruchu socjalistycznym miała Socjaldemokratyczna Partia Niemiec, w której władzach znajdowało się wielu obrońców praw kobiet, a wśród nich wpływowa niemiecka socjalistka Klara Zetkin. To właśnie Ona na II Międzynarodowym Kongresie Kobiet Socjalistek oficjalnie zgłosiła postulat ustanowienia Międzynarodowego Dnia Kobiet. Zgłoszona przez nią propozycja została jednogłośnie przyjęta.
W Europie pierwszy raz obchodzono to święto 19 marca 1911 r. Początkowo objęło ono tylko Niemcy, Austrię, Danię i Szwajcarię. Datę 8 marca przyjęto w 1922 r. na pamiątkę fali marcowych strajków kobiecych w Sankt Petersburgu w 1917 r. Krwawo stłumiona demonstracja pracownic przemysłu tekstylnego przerodziła się tam w rozruchy. Na ich skutek car Mikołaj II zmuszony został do abdykacji. Powołany następnie Rząd Tymczasowy przyznał kobietom prawa wyborcze. Wydarzenia te nazwane zostały później Rewolucją Lutową. Zaczęły się one, według obowiązującego wówczas w Rosji kalendarza juliańskiego, w dniu 23 lutego, zaś według kalendarza gregoriańskiego ich początkiem był dzień 8 marca. Na ich pamiątkę od 1918 r. Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzony jest właśnie w tym dniu.
W Polsce święto kobiet zostało zauważone dopiero po II wojnie. Jednak święto stało się bardziej narzędziem socjalistycznej propagandy, niż rzeczywistym dowodem szacunku dla kobiet. W zakładach pracy odbywały się, więc przymusowe akademie, podczas których wręczano paniom „dowody uznania”. Najczęściej były to ... rajstopy, mydełka lub kawa. Nie brakowało również kwiatów - głównie goździków lub tulipanów.
Obecnie tradycja Święta Kobiet wydaje się zanikać. Niektórzy mężczyźni tłumaczą się z obowiązku wręczania „symbolicznego kwiatka”, twierdząc, że to przecież święto komunistyczne. Ale czyżby?
Międzynarodowy Dzień Kobiet, jest jednak obchodzony w wielu państwach całego świata. Tego dnia uznawane są zasługi wszystkich kobiet bez względu na podziały narodowościowe, etniczne, językowe, kulturowe, gospodarcze czy polityczne. Jest to okazja, by spojrzeć wstecz na zmagania i dokonania z przeszłości, a co ważniejsze, by spojrzeć w przyszłość i zwrócić uwagę na niewykorzystany potencjał oraz możliwości, jakie otwierają się przed następnymi pokoleniami kobiet. Międzynarodowy Dzień Kobiet jest okazją do refleksji nad postępem dokonanym w dziedzinie praw kobiet. Tego dnia nie tylko upamiętnia się „męstwo” i determinację kobiet, które zasłużyły się w historii swoich państw i społeczeństw, ale również apeluje o konieczność podjęcia nowych wyzwań. W wielu krajach kobiety nadal maja ograniczone prawa i pozbawione są środków do życia, dlatego tez pomoc kobiet i mężczyzn z całego świata i organizacji takich jak ONZ jest bezcenna.
Świat pozbawiony kobiet byłby szary, nudny i nieciekawy. Warto, więc może, chociaż raz w roku (a dlaczego nie codziennie?) oddać swoim partnerkom, matkom i koleżankom przysługujący im hołd i szacunek. Nawet w formie takiego kwiatka.
|
