|
 |
Odwiedzin |
37782608 |
 |
 |
Dziś |
2931 |
 |
|
| Piątek 19 kwietnia 2024 |
 |
|
|
|
| |
Schengen - Europa bez granic? Niezupełnie |
|
|
|
|
|
|
Tekst: Lech Bognacki
| 
5/2001
|
W trakcie publikowania cyklu artykułów o obywatelstwie polskim, szwedzkim oraz o możliwości posiadania "podwójnego" obywatelstwa, zaistniały w Europie pewne ważne dla nas Polaków zdarzenia, na temat których przedstawiamy komentarz w niniejszym artykule. Natomiast do spraw związanych z obywatelstwem niebawem powrócimy.
Nieco historii
Schengen, to niewielka osada w księstwie luksemburskim, gdzie 14 czerwca 1985 roku Niemcy, Francja, Holandia Belgia oraz Luksemburg podpisały umowę o zapewnieniu pełnej swobody podróżowania między tymi krajami. W 1991 roku do umowy przystąpiła Hiszpania i Portugalia, a w 1993 roku Grecja. W roku 1993 zniesione zostały między tymi krajami przeszkody celne, utrudniające przepływ towarów, usług i kapitału (Dania i Wielka Brytania nie wyraziły jednak zgody na pełną swobodę podróżowania). W 1996 roku krajom nordyckim początkowo przyznano status obserwatorów w grupie państw sygnatariuszy umowy z Schengen, i w tym samym roku umowę tę podpisały Szwecja, Dania i Finlandia. Natomiast Norwegia oraz Islandia przystąpiły do wspomnianej umowy na warunkach szczególnych.
W 1998 roku umowę z Schengen ratyfikował parlament szwedzki, zaś Włochy, Austria i Grecja stały się tzw. członkami operatywnymi. Jeśli chodzi o Szwecję, to umowa z Schengen weszła w życie w dniu 25 marca 2001 roku i obowiązuje obecnie 15 państw należących do Unii Europejskiej.
Cel umowy z Schengen
Państwa będące sygnatariuszami umowy z Schengen zobowiązały się do umożliwienia mieszkańcom Unii Europejskiej pełnej swobody podróżowania, znosząc równocześnie wszelkie kontrole osób z własnych krajów jak i obcokrajowców pragnących poruszać się po całym tym obszarze, lecz zaostrzyły równocześnie kontrolę na zewnętrznych granicach z państwami, które nie są członkami UE. Od dnia 25 marca 2001 r. przy wjeździe z Polski na terytorium "15" można się spodziewać, że kontrola graniczna będzie bardziej dokładna oraz czasochłonna. Takie same kontrole będą prowadzone obojętnie czy wjeżdża się z Warszawy do Niemiec, czy też z Warszawy do Hiszpanii lub Danii względnie Szwecji. Jeżeli jednak dostaniemy się już na obszar UE, możemy swobodnie poruszać się po całym tym obszarze i to już bez jakiejkolwiek kontroli na granicach wewnętrznych.
System SIS
Oznacza on schengeński System Informacyjny (Schengen Information System), który stanowi olbrzymią bazę danych, wspólną dla wszystkich państw Grupy Schengen. W systemie tym na wniosek policji i innych urzędów, zostały zarejestrowane osoby poszukiwane, zaginione oraz te osoby, które znajdują się pod tajnym nadzorem. Zostało w nim zgromadzonych ponad 10 milionów informacji dotyczących zarówno skradzionych rzeczy i dokumentów, a więc paszportów oraz innych dowodów tożsamości, broni, pojazdów itp. Według uzyskanych ostatnio informacji w rejestrze SIS znajduje się ponad 800.000 osób obłożonych zakazem wjazdu.
System SIS został uzupełniony elektronicznym systemen informacyjnym "SIRENE" ("Supplementary Information Request at the National Entry"), dzięki któremu dokonuje się wymiany pozostałych informacji dotyczących zarówno osób i rzeczy, które zostały ujawnione w systemie kontrolnym SIS, a które w tym ostatnim systemie nie mogą być gromadzone.
Te osoby, które uważają, iż zostały zarejestrowane w SIS-ie, mogą pod pewnymi warunkami uzyskać informacje na ten temat zgłaszając odpowiedni wniosek do urzędu zarządzającego tzn. do Komendy Głównej Policji ("Rikspolisstyrelsen") pod adresem: 102 26 Sztokholm, ul. Polhemsgatan 30, Box 12253, tel. 08/ 401-90-00.
Sytuacja obywateli polskich
Obywatel polski zamieszkały np. w Szwecji musi przy wjeździe z Polski na terytorium jednego z państw UE okazać dowód, że posiada prawo pobytu w Szwecji, tzn. polski paszport z wklejoną naklejką zawierającą oznaczenie na jak długi okres został mu przyznany pobyt w Szwecji. Polak może przebywać do trzech miesięcy w każdym kraju należącym do Grupy Schengen pod warunkiem, że nie będzie podejmował pracy (w przeciwnym wypadku konieczna jest wiza). Wynika z tego, że polski turysta z nowo wydanym polskim paszportem, który jak wiadomo ważny jest dziesięć lat, może przebywać na terytorium krajów schengeńskich do lat dziesięciu. W tej sytuacji ze wszech miar korzystnym będzie posiadanie "podwójnego" obywatelstwa, tzn. obywatelstwa szwedzkiego obok obywatelstwa polskiego o czym pisaliśmy w "Relacjach" nr 11/2000, 1/2001, 2/2001 i 3/2001.
Przepisy celne
Umowa z Schengen nie ma natomiast wpływu na obowiązujące przepisy celne. Wjeżdżając na obszar krajów schengeńskich, trzeba być zorientowanym, czego nie wolno wwozić oraz trzeba tego przestrzegać.A więc tak jak uprzednio, musimy mieć "zieloną kartę", ważne ubezpieczenia itp. Kontrola celna jest więc prowadzona tak samo jak dawniej również między krajami członkowskimi Grupy Schengen. Umowa Schengen dotyczy bowiem ruchu osób nie zaś towarów. Rola kontroli celnej ma mimo wszystko duże znaczenie albowiem kontrola celna współdziała z policją i wymienia interesujące obydwie służby informacje. Również i Urząd Migracyiny ("Migrationsverket") współpracuje w opisanym wyżej systemie kontroli.
O czym należy pamiętać
Prawo karne w państwach Grupy Schengen nie jest zunifikowane. Dlatego też powodem niewpuszczenia na obszar jednego z piętnastu państw Grupy Schengen może być wykroczenie, którego w drugim kraju nie uznaje się za coś nagannego. Tak samo przedstawia się sprawa z przedawnieniem przestępstw. Można więc nie być wpuszczonym do jednego z krajów jeśli nie nastąpiło przedawnienie przestępstwa popełnionego w innym z nich. Przed wyjazdem do krajów schengeńskich należy przypomnieć sobie zarówno drobne, średnie jak i duże sprawki, o które miał do nas ewentualnie pretensje wymiar sprawiedliwości.
Jest rzeczą niezwykle ważną aby mieć na uwadze przepisy szwedzkiej ustawy o cudzoziemcach, zwłaszcza jeśli chodzi o naszych krewnych i znajomych zamieszkałych w Polsce. Mam tu na myśli aby bliskie nam osoby nie przekraczały przewidzianych okresów dozwolonego pobytu w Szwecji i nie zostały rejestrowane na tzw. "czarnej liście" (Patrz: "Relacje" nr3/200 i 4/2000 gdzie publikowaliśmy artykuły na temat przepisów regulujących wjazd i pobyt w Szwecji). Jeśli ktoś zostanie z różnych powodów umieszczony na takiej liście, stanowić to będzie podstawę nie tylko do zakazu wjazdu na terytorium Szwecji ale i do innych krajów EU.
Adwokat Lech Bognacki
Kancelaria Adwokacka w Lund
tel. 046/15-17-88
|
|
|
|
|
|
|
 | Odwiedza nas 26 gości
oraz 0 użytkowników. |
|
|
