|
| 5/1999
|
3 maja, w Utrikes Politiska Insitutet na Starym Mieście w Sztokholmie, odbył się prasowy pokaz dwujęzycznej książki, która jest dowodem współpracy polsko-szwedzkiej i jej kontynuacją. Znakomicie edytorsko zredagowana przez Joannę Nicklasson-Młynarską, zawiera ważkie teksty jednakowo znaczące w obydwu językach.
11 maja w Instytucie Polskim. Ambasador RP Ryszard Michał Czarny zaprezentował licznie przybyłym przyjaciołom Polski i Szwecji, książkę "Szwecja - Polska: lata rywalizacji i przyjaźni" oraz jej autorów i współtwórców.
Tę antologię tekstów, będących ilustracją polsko-szwedzkich relacji na przestrzeni tysiącletniej historii wzajemnych kontaktów, wydano z pomocą licznych sponsorów, a można ją nabyć w księgarni Sverigehuset (pierwsze piętro) przy Hamngatan w Sztokholmie. (r)
Książka jest przede wszystkim podróżą przez dzieje i historię Polski przeglądającą się w oczach Szwedów. Jest skierowana do czytelnika szwedzkiego nie dlatego, że dzisiaj Szwedzi wiedzą mniej o Polsce niż powinni, lecz by przez związki historyczne naszych krajów zostali zachęceni do pogłębiania znajomości. W tym tonie utrzymane są przedmowy; Stefana Noreéna - ambasadora Królestwa Szwecji w Polsce i prof. Ryszarda Czarnego - ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Szwecji.
Obydwa kraje miały swoje bogate dzieje, czasami tak wzajemnie splątane, że należałoby rozpatrywać je jako historię jednego państwa. Polska i Szwecja miewały wspólnych wrogów a również stawały przeciwko sobie, gdy ich strefy wpływów pokrywały się. Przez rozdziały o wzajemnych związkach historycznych, które czyta się jak powieść sensacyjną, przewija się lista Szwedów kładących pomosty między naszymi krajami. Byli uszlachcani przez polskich królów, żenili się z Polkami, żyli i umierali w Polsce...
Były też lata przyjaźni i to w czasie szczególnie trudnym dla Polski; w czasie powstań narodowych, gdy dyplomaci szwedzcy wyraźnie sympatyzowali z Polską, gdy państwo polskie nie istniało, w 1905 r. Henryk Sienkiewicz dostał Literacką Nagrodę Nobla, w czasach powojennych zniszczeń czy wybijania się na niepodległość w wieku XX. Im bliżej dzisiejszości, tym kontakty były częstsze.
Książka - znak czasu, zawierająca złożone fakty i informacje o wzajemnych kontaktach polsko-szwedzkich od tych najdawniejszych do najbardziej aktualnych, czyli niedawno minionej wizyty w Szwecji prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego.
Niezwykle interesujący wywiad z Jerzym Einhornem, który opowiada jak człowiek napiętnowany przez wojnę przyjeżdża do Szwecji, uzyskuje wykształcenie, staje się humanistą, lekarzem, politykiem.
Mika Larsson, dziennikarka jadąca na spotkanie Polski w latach 70-tych i 80-tych, podkreśla olbrzymie różnice w mentalności obydwu narodów. Z tych wizyt, czasami długich, podnosi tradycje wolnościowe i wynosi doświadczenie, że należy do dwóch narodów i jest z tego dumna.
Göran Rystad opisuje rywalizację i głębokie związki polityczne w XVII i XVIII wieku. Związki, które pozostawiły ślady w mentalności Szwedów aż do dziś.
Jak wielkie były powojenne wpływy kultury szwedzkiej na Polskę udowadnia rozdział napisany przez Krzysztofa Zanussiego, który został reżyserem filmowym również z powodu uwielbienia twórczości Ingmara Bergmana.
Dotąd nie było takiej pozycji, by szczegółowo objaśniała zagadnienia najbardziej istotne, zasługująca na miano wizerunku Polski i Szwecji na najwyższym poziomie, również przez równoległe tłumaczenie tekstów polskich i szwedzkich autorów. Bogata bibliografia może najbardziej dociekliwym dostarczyć tytułów do dalszych lektur, a indeks osobowy zorientować się, że Adama Mickiewicza wymieniono w książce 9 razy, wieszcza i biskupa szwedzkiego Esaiasa Tegnera 6 razy, a Wiaczesława Mołotowa na przykład, ani razu.
Kto nie wie nic o równoległych dziejach Polski i Szwecji, z książki dowie się bardzo dużo. Znający historię obydwu krajów również znajdzie dla siebie bliskie i dalekie smaczki chociażby jak rozdział Tomasza Jastruna, lub przeczyta odpowiedź na pytanie: czy można z Polakami robić interesy? - w artykule pióra Börjego Risinggårda.
Książka jest najlepszym przykładem, jak wielkie możliwości mogą leżeć we współdziałaniu Polski i Szwecji. Wynika to również z listy sponsorów książki: ambasada RP w Sztokholmie, Ośrodek Informacji Turystycznej w Sztokholmie oraz firmy: AGA GAS, Ericsson, LOT, Skanska, Swerock, Telia, Tetra Pak, Vattenfall.
Korzystając z dobrej passy roku Polskiego w Szwecji, gwoli lepszego poznania, należałoby wydać dwujęzyczną antologię oryginalnej prozy szwedzkiej i polskiej. (tum)
|
Szwecja - Polska: lata rywalizacji i przyjaźni.
Polen och Sverige: År av rivalitet och vänskap.
Svenska institutet, Stockholm 1999
Redakcja: Joanna Nicklasson-Młynarska.
Autorzy:
Kjell Albin Abrahamson,
Tomasz Jastrun, Mika Larsson, Joanna
Nicklasson-Młynarska, Börje Risinggård, Göran Rystad, Jan Szymański, Andrzej Nils Uggla, Henryk Wisner, Krzysztof Zanussi.
Tłumacze:
Anders Bodegård, Ewa Gruszczyńska, Lennart Ilke, Jacek Kubitsky, Paul Leonard, Piotr Pietucha, Dana Rechowicz, Natan Tenenbaum.
(numer 5-6) |
|