|
 |
Odwiedzin |
37784121 |
 |
 |
Dziś |
891 |
 |
|
| Sobota 20 kwietnia 2024 |
 |
|
|
|
| |
Literacki Nobel dla Wisławy Szymborskiej |
|
|
|
|
|
|
Tekst: Michał Haykowski
| 
4/1996
|
"Jedna z najwspanialszych poetek naszego stulecia..."
Gdy sekretarz Akademii Szwedzkiej podał nazwisko tegorocznego laureata literackiej nagrody Nobla rozległy się oklaski. Klaskała grupka polskich dziennikarzy i kilku naszych rodaków obecnych na sali Akademii. Wśród nich pani Katarzyna Gruber, były pracownik Biblioteki Noblowskiej, która była świadkiem ogłoszenia drugiego "polskiego Nobla". W 1980 Czesław Miłosz, teraz Wisława Szymborska.
Międzynarodowy tłum dziennikarski był jednak zaskoczony werdyktem. Najliczniejsza oczywiście szwedzka grupa smutna. Liczyli bardzo na to, że wybór padnie na Szweda, wspaniałego poetę Tomasa Tranströmera.
Radio Sztokholm, transmitujące moment ogłoszenia nazwiska laureata, zareagowało najszybciej, sprowadzając przed mikrofon, znajdującą się na miejscu Berit Skogsberg, reprezentującą szwedzkiego wydawcę poezji Szymborskiej. Jest nim niewielka ale znana oficyna wydawnicza FiB:s "Lyrikklubb". Berit mówiła słuchaczom radia: To jest fantastyczne. Szymborska jest jedną z największych poetek. Ma wiernych czytelników w Szwecji także wśród naszych poetów. Agneta Pleijel i Werner Aspenström poświęcili jej swe wiersze."
Tego dnia, 3 października, wiadomości TV na wszystkich kanałach pełne były informacji o nagrodzie, o osobie laureata, o jej twórczości. "Aktuelt" o 21.00 miał już zdjęcia z Zakopanego gdzie do Szymborskiej dotarła wiadomość o nagrodzie. Zaskoczona, oszołomiona, zażenowana ale szczęśliwa. Otoczona przez przyjaciół i stale rosnące grono polskich i zagranicznych dziennikarzy. Szymborska mówiła, że teraz czeka ją bardzo trudne zadanie pisania tekstu wykładu, który będzie musiała wygłosić na uroczystościach w Sztokholmie.
Parę dni później w polskiej prasie ukazał się apel laureatki z prośbą do dziennikarzy by zechcieli dać jej odpocząć: "Jak wszyscy moi znakomici poprzednicy, również i ja nie mam wprawy w odbieraniu Nagrody Nobla. Dlatego też do radości spowodowanej tak wysokim wyróżnieniem dołącza się lęk i zakłopotanie...Przez kilka dni, od chwili ogłoszenia decyzji Akademi Szwedzkiej, udzieliłam już setek odpowiedzi, oświadczeń, krótszych i dłuższych wywiadów. A ponieważ moje struny głosowe nie zostały przez naturę zaprogramowane do tego rodzaju pracy, piszę to w nadziei, że chociaż przez pewien czas dane mi będzie wypocząć."
Potwierdziła się w ten sposób opinia wypowiedziana przez jednego z jej przyjaciół: "Pani Szymborska jest osobą, która najchętniej siedziała by w ciszy, spokojnie przy stole i pisała swoje wiersze." Tymczasem przez prasę szwedzką przewaliła się fala opinii, wypowiedzi, recenzji, artykułów o Wisławie Szymborskiej. Dostało się przy tym mocno jedynemu krytykowi decyzji Akademii Szwedzkiej Matsowi Gellerfeltowi, który pozwolił sobie występując w TV nazwać poezję Szymborskiej "wierszami dla panienek", a tegoroczną nagrodę skandalem. Przypomniano mu jak w 1981 zachwycał się twórczością polskiej poetki.
Wybryk Gellerfelta był odosobniony. Zarówno krytycy występujący w radio jak i TV oraz piszący w prasie jednym głosem poparli wybór Akademii. Na łamach "Svenska Dagbladet" poeta Tommy Olofsson napisał; "Żaden Szwed nie ma prawa mruknąć, że ta Nagroda Nobla jest zadziwiająca albo nadana komuś z peryferii. Jeśli tak mówi odsłania swą niewiedzę... Nagroda dla Wisławy Szymborskiej przynosi zaszczyt Akademii Szwedzkiej bo jest ona, bez żadnych wątpliwości, jedną z najwspanialszych poetek naszego stulecia. Ukochana przez polskich czytelników będzie na pewno podobnie odbierana i u nas."
Były członek Akademii Knut Ahnlund, który sam zrezygnował ze swego fotela akademika, napisał, że przyznanie nagrody Szymborskiej jest wspaniałą decyzją "...była ona moją wielką faworytką i uważałem, że powinna otrzymać tę nagrodę już dużo wcześniej".
Bohaterem dnia stał się również wspaniały tłumacz Szymborskiej, Anders Bodegard. Wiersze w jego przekładzie publikowała prasa. Na wieść o nagrodzie wydawca, przygotowujący kolejny tomik Szymborskiej "Nara ögat" - "0 włos", dopiero na koniec roku natychmiast postanowił przyśpieszyć jego wydanie i zwiększyć nakład. Z tysiąca do siedmiu tys. egzemplarzy.
Juz 7 października Instytut Polski zorganizował wieczór poezji laureatki. Jej wiersze czytała wspaniała aktorka dramatyczna Kristina Adolphson. O swej pracy tłumacza i o kontaktach z Wisławą Szymborską opowiadał Bodegard. Takich tłumów Instytut chyba nie przeżywał od chwili swego powstania. Doszło do tego, że szwedzki wiceminister spraw zagranicznych wysłuchiwał poezji, stojąc na schodach. Kilka dni później odbył się podobny wieczór poezji Wisławy Szymborskiej po polsku a wiersze czytała Małgorzata Pieczyńska.
Ambasador RP Barbara Tuge Erecińska powiedziała, że zaskoczyła ją wręcz ogromna serdeczność z jaką szwedzkie elity i szwedzkie społeczeństwo przyjęły decyzję Akademii. Takiej ilości gratulacji jakie napłynęły do Ambasady dla laureatki nie spodziewała się.
(Ten numer "Polonii" oddajemy do drukarni na cztery dni przed sztokholmską uroczystością wręczenia nagrody Wisławie Szymborskiej.)
|
|
|
|
|
|
|
 | Odwiedza nas 13 gości
oraz 0 użytkowników. |
|
|
