Przodownicy pracy artystycznej. Od lewej: Maria Kabała-Rejment, Stanisław Rejment, Dana Rechowicz, Jan Hernhut, Teresa Tutinas, Alicja Hernhut i Mariusz Wiśniewski. Fot. Katarzyna Śliwa
Sztokholmski zespół "Bagatela" zadał sobie trud przypomnienia nam tekstów i piosenek z okresu PRL-u, konkretnie z roku 1954. Premiera odbyła się lat temu dziewięć w sali kinowej Instytutu Polskiego i tłumnie przybyła publiczność zaśmiewała się do łez. Śmiali się nawet ci, co stali na korytarzu i nie wszystko dobrze widzieli i słyszeli.
Publiczność, która przyszła do Studia Lederman w tym roku, nie śmiała się już tak donośnie, a właściwie prawie wcale, poza jedną histerycznie wręcz reagującą panią. Dlaczego? Czy teksty były mniej śmieszne? Nie. Czy były mniej absurdalne? Też nie. Czy wielki napis w tle sceny "Chodź razem z nami budować nowy dom Polskę Ludową!" jest śmieszny?
Rozmawiam z jednym z widzów, panem Jarosławem M.: "Mnie to wcale nie śmieszy. Raczej współczuję swoim rodzicom, bo oni w to wierzyli. Do dzisiaj wierzą. To była ich młodość, najpiękniejszy okres ich życia, oni chcieli zbudować nowe, szczęśliwe życie w swoim kraju. Bez ich entuzjazmu, bez entuzjazmu milionów ludzi Polska nie podniosłaby się z gruzów".
I taka jest prawda. To był ciężki okres w dziejach Polski, narzucono nam ustrój nie do wytrzymania. Komunizm pasuje Polsce jak krowie siodło – powiedział Stalin. Ale te miliony rąk nie kiwnęłyby palcem, gdyby nie pragnęły pracy, mieszkań i pokoju po koszmarze niedawno zakończonej wojny.
Jasne, że byłoby lepiej gdyby nasi sojusznicy nie wtrącili nas do obozu socjalistycznego. Ale tak się stało i nie było wówczas wyboru. Młodość naszych rodziców i nasza młodość minęła w PRL-u i tego faktu nie da się zmienić.
Przedstawienie zakończono wierszem Czesława Miłosza "Który skrzywdziłeś człowieka prostego" i słynną piosenką Solidarności "Żeby Polska była Polską". I wtedy nasuwają się refleksje czy dzisiejsza Polska tak bardzo różni się od PRL-u, czy stała się tym krajem, w którym Polacy chcą żyć. Ponad dwa miliony emigrantów o czymś mówi. A opinie Polaków na różnego rodzaju forach internetowych jeżą czasami włosy na głowie.
Jakby nie było – można się bezpiecznie pośmiać z absurdów tamtych czasów, to już historia. Absurd dzisiejszych czasów czeka na swego prześmiewcę.
Tym nie mniej trzeba podkreślić, że zespół "Bagatela" wywiązał się ze swego zadania znakomicie. Wszyscy, tzn. Teresa Tutinas, Alicja i Jan Hernhutowie, Dana Rechowicz, Stanisław Rejment i Mariusz Wiśniewski śpiewają na całe gardło i wyciągają z tekstów każdy niuans. Groteskowe instrukcje z broszury, jak mają się zachowywać przodownicy pracy artystycznej, odczytuje z socjalistycznym zapałem kierowniczka zespołu, Maria Kabała-Rejment. Stroje "z epoki" podkreślają atmosferę.
Warto było to wystawić i pokazać młodzieży, która tego okresu, na szczęście, nie doświadczyła na własnej skórze.
 |
Hejnał Wolności w 2001 roku
Relacja z premierowego występu, który się odbył w Sztokholmie wiosną 2001 roku.
Relacje (6/2001) & PoloniaInfo (2001.06.14)
|
|
|
