Odwiedzin 38982605
Dziś 1901
Niedziela 15 czerwca 2025

 
 

500-koronówka

 
 

Tekst: Izabela Kupicz

4/2008
 



Szwecja, to jedno z nielicznych państw tak płodnych w dziedzinach technicznych. Jednym z tych, którzy przyczynili się do tego jest Christopher Polhem, którego wizerunek widnieje na rewersie 500-koronówki.

Polhem urodził się w 1661, a zmarł w 1751 roku. Z niezmierną energią i duchem Christopher Polhem działał jako przedsiębiorca oraz wynalazca w kraju, który za jego życia przeistoczył się z wielkiego mocarstwa w naród nauki. W 1716 roku król Karl XII odznaczył Polhema za jego dokonania w dziedzinie rozwoju technicznego Szwecji.

Polhem studiował na Uniwersytecie w Uppsali. Już wtedy ujawnił swoje zdolności mechaniczne - naprawił zegar astronomiczny przy katedrze, co uczyniło go sławnym wśród studentów i profesorów. Swoje umiejętności Polhem poszerzył dzięki podróżom studenckim i stypendium uzyskanemu od samego króla. Niemcy, Wielka Brytania, Francja oraz Holandia stały się dla niego miejscami nauki konstrukcji oraz budowli zapór i śluz. Na zlecenie króla Polhem wykonał maszynę do wyciągania rudy z kopalń. Maszyna zasilana kołem wodnym nie wymagała wiele interwencji ze strony pracowników, niemal wszystko działało mechanicznie. Dzięki swemu wynalazkowi Polhem został mianowany dyrektorem kopalni.

W 1700 roku w południowej części Dalarna Polhem wraz z Gabrielem Stierncrona założył zakład produkcyjny. Główną ideą Polhema była produkcja części do codziennej potrzeby oraz części do zegarów, które miały ułatwić pracę zegarmistrzów. Wszystko miało być przeprowadzone jak najbardziej racjonalnie. Maszyny miały zastąpić ludzi w procesie produkcji. Niestety była to całkiem nowa koncepcja, którą podważyli pracownicy.

Jednym z przykładów płodności fabryki jest maszyna do produkcji koła zębatego, którą dziś można podziwiać w Muzeum Technicznym. Król Karl XII i Polhem mieli wspólne plany odnośnie budowy kanału mającego połączyć wschodnią część Szwecji z częścią zachodnią. Jednak kanał ten, obecnie znany wszystkim jako kanał Göta, został ukończony dopiero w 1832 roku. Ostatnim zobowiązaniem Polhema była budowa śluzy w Sztokholmie, którą poprowadził jego syn Gabriel. Polhem dożył 90 lat i pozostawił po sobie nie tylko wiele wynalazków i budowli, ale również „alfabet mechaniczny”, który do dziś jest używany w kształceniu młodych inżynierów.
 

Izabela Kupicz
PL Magazyn (4/2008)


 









Zatrudnimy od zaraz pracowników ogólnobudowlanych (Åkersberga )
Prace budowlane (Värnamo)
praca kucharz (Taby)
Sprzątanie extra (Sztokholm)
Kobieta lub mezczyzna do mycia okien i sprzatanie (Stockholm)
Sprzatanie (Upplands Väsby )
Städ hjälp (Södertälje)
Praca w ogrodnictwie -od zaraz (Märsta, Sztokholm) (Märsta i Stockholm )
Więcej





Evert Taube na Gamla Stan
Agnes na szwedzkiej ziemi
Katarina kyrkobacke
Agnes na szwedzkiej ziemi
Węgry czyli wielkanocny wypad.
Agnes na szwedzkiej ziemi
Clean flat AB
Polka w Szwecji
Nowe szwedzkie słowa 2024 - nyord
Szwecjoblog - blog o Szwecji
Koncert muzyki polskiej w Göteborgu
Smaki życia na obczyźnie
25 lat Chorus Polonicus Gotheborgensis
Smaki życia na obczyźnie


Odwiedza nas 38 gości
oraz 0 użytkowników.


Szwedzki „wstyd przed lataniem” napędza renesans podróży koleją
Katarzyna Tubylewicz: W Sztokholmie to, gdzie mieszkasz, zaskakująco dużo mówi o tym, kim jesteś
Migracja przemebluje Szwecję. Rosną notowania skrajnej prawicy
Szwedka, która wybrała Szczecin - Zaczęłam odczuwać, że to już nie jest mój kraj
Emigracja dała mi siłę i niezależność myślenia










© Copyright 2000-2025 PoloniaInfoNa górę strony