|
 |
Odwiedzin |
37864160 |
 |
 |
Dziś |
1770 |
 |
|
| Wtorek 14 maja 2024 |
 |
|
|
|
| |
Szwedzka Polonia w liczbach - Jacy jesteśmy? |
|
|
|
|
|
|
| | 
4/1995
|
Jacy jesteśmy, my Polacy mieszkający w Szwecji? Jak się tu czujemy? Jak sobie radzimy?
O sytuacji Polonii krąży wśród nas samych dziesiątki najróżniejszych wersji. Co rozmowa z zasiedziałym w tym kraju rodakiem to odmienna opinia.
Ilu nas jest? Jedyne dostępne dane na ten temat jakie można uzyskać z Centralnego Biura Statystycznego - Statistiska Centralbyrån to liczba osób urodzonych w Polsce i mieszkających stale w Szwecji. Wynosiła ona 31 grudnia 1993 r.- 38. 502 osób.
Informacja oczywiście niepełna i złudna. Bo nie obejmuje np. Polaków urodzonych na terytoriach zagarniętych w 1939 r. przez ZSRR. Są oni umieszczani w kategorii urodzonych w Związku Sowieckim. Nie ma w niej dzieci rodzin polskich już urodzonych w Szwecji, wychowanych w polskich domach i nadal uważających się za Polaków. Są natomiast w tej ogólnej liczbie przedstawiciele mniejszości narodowych, którzy byli obywatelami polskimi, urodzili się w Polsce ale wcale nie czują się Polakami. Czy też np. osoby, które jako dzieci zostały adoptowane przez szwedzkich rodziców i uważają się za Szwedów. Liczba ta jednak daje przybliżone wyobrażenie o wielkości polskiej grupy zamieszkującej Szwecję. Ponieważ jesteśmy równocześnie mało "odróżnialni" zewnętrznie od Szwedów zdecydowano się wybrać grupę polską do badań, prowadzonych na zlecenie Rzecznika do spraw Dyskryminacji - Diskrimineringsombudsman (DO), nad poczuciem dyskryminacji. Obok Polaków badaniami objęto anglojęzycznych Afrykanów, Arabów i przybyszy z Ameryki Południowej i Środkowej określanych jako Latynosi.
Zostawmy jednak na razie wyniki badań porównawczych. Na podstawie uzyskanych podczas nich suchych statystycznych danych spróbujmy przyjrzeć się Szwedzkiej Polonii.
Okazało się, że nasi rodacy są wysoce zurbanizowani bo 71.6 proc. mieszka w dużych miastach. Są też dobrze wykształceni. Biorąc pod uwagę wykształcenie zdobyte w kraju oraz w Szwecji przeciętny członek Polonii Szwedzkiej ma albo ukończone gimnazjum lub studia uniwersyteckie bez końcowego egzaminu. I tak w Polsce ukończyło studia wyższe 22,2 proc.,w Szwecji 8,7 proc. Studiowało na wyższej uczelni nie kończąc nauki egzaminem w Polsce: 10,6 proc. a w Szwecji 8.4 proc. Gimnazjum ukończyło w kraju 35.2 proc w Szwecji 21.5 proc. Aż 34.6 proc. naszych rodaków nie podjęto żadnej nauki w Szwecji ale aż 17.8 ukończyło tu kursy zawodowe.
Z wykształceniem łączy się problem pracy. Jednak w chwili przeprowadzania badań 36.5 proc. Polaków pozostawało bez pracy. Przy czym 33.6 spośród bezrobotnych uczyło się by ją uzyskać. Biorąc pod uwagę poziom ogólny wykształcenia polskiej grupy i przeciętny wskaźnik szwedzkiego bezrobocia trzeba przyznać, że Polonie została nim jednak poważnie dotknięte.
Przeciętny wiek naszego rodaka w chwili przyjazdu i osiedlenie się w Szwecji wynosił 39 lat. I w tej chwili przeważa wśród niej zdecydowanie grupa w przedziale wieku 36 - 45 lat. Średnia jej wieku stale rośnie. Polonia szwedzka wyraźnie się niestety starzeje. Stopniowo ale zdecydowanie przyjmuje też szwedzkie obywatelstwo. Spośród zaliczanych przez Centralne Biuro Statystyczne do polskiej grupy mieszkańców Szwecji już 62.8 proc. posiada obywatelstwo szwedzkie. Po pierwszych 3 - 4 latach pobytu uzyskało je już 4.4 proc. Świadczy to min. też i o tym, że mieli ani status uchodźców politycznych bo imigranci bez takiego statusu otrzymać mogą obywatelstwo dopiero po pięciu latach. Aż 87.1 proc. Polaków mieszkających w Szwecji powyżej piętnastu lat ma też szwedzkie obywatelstwo.
Tu warte są przytoczenie wyniki badań na temat stopnie poczucia wspólnoty, lojalności i identyfikacji polskiej grupy ze Szwecją i z ojczyzną. Utworzono do tego celu skalę od 1 do 7. Im wyższe cyfra tym większe wspólnota ze Szwecją: 1 - 4.3 proc.,2-6.1,3-8.2,4-20.1,5-22.2,6-15.8,7 - 23.3. Identyczne skala odpowiedzi dotyczących poczucie wspólnoty z Polską:1-6.0,2-5.3,3-12.6,4-23.5,5-17.5,613.7, 7 - 21.4.
A oto rezultaty dociekań jak ważne jest dla przeciętnego Polaka w Szwecji zachowanie własnych tradycji kulturalnych i obyczajów. Zupełnie nie ważne - twierdzi 7.4 proc. Niezbyt ważne - odpowiada 32.5 proc. Dosyć ważne - 44.2 proc. Bardzo ważne - uważa 15.9 proc.
Przygniatająca większość bo aż 86 proc. polskiej grupy deklaruje się jako katolicy. Protestantami jest 2.8 proc, judaizm wyznaje 0.4 proc., tyle samo przynależy do kościoła prawosławnego, jako wyznawcy innych religii (po za islamem) określa się 3.5 proc. natomiast nie wyznaje żadnej religii i jest niewierzące 7 proc. Choć mieszkamy w kraju o ogromnej przewadze wyznania luterańskiego nasi rodacy nie mają prawie żadnych problemów z wykonywaniem swych praktyk religijnych. Tak twierdzi 83.6 procent pytanych. Wynika to też i z tego, ze większość Polonii mieszka w dużych miastach gdzie istnieją świątynie katolickie oraz innych wyznań a nie tylko luterańskie. Zaledwie 5 proc. ma pewne kłopoty z wypełnieniem praktyk religijnych a 1.1 proc. stwierdza, że me duże z tym problemy.
Jeśli chodzi o stan cywilny Polonii to jest on bardzo zróżnicowany ponad 60 procent mężczyzn i
kobiet pozostaje w związkach małżeńskich. 27.1 proc kobiet jest rozwiedzionych, mężczyzn 15.3 proc. Jeśli chodzi o kobiety, duża część ich rozwodów jest prawdopodobnie wynikiem rozpadu małżeństw mieszanych szwedzko - polskich, zawieranych w celu ułatwienia osiedlenie się w Szwecji. Trudno jednak precyzyjnie określić jaki stanowi to procent całości. W badaniach tych nie interesowano się niestety ilością dzieci w polskich rodzinach.
Dużo uwagi poświęcono natomiast problemom pracy, sytuacji ekonomicznej, statusu społecznego, samopoczucia oraz ocenie przez Polaków społeczeństwa i instytucji szwedzkich.
Okazuje się że 14.5 proc. naszych rodaków spośród pracujących w chwili przeprowadzenia badań jest zatrudnionych jako: wyżsi urzędnicy, na stanowiskach kierowniczych lub uprawia tzw. wolne zawody. 19.2 proc. jest urzędnikami na szczeblu średnim a 12.8 proc. urzędnikami niższego stopnie. Robotnikami wykwalifikowanymi jest 14.5 proc, niewykwalifikowanymi 33.1 proc. Natomiast 5.8 proc. prowadzi własne firmy. Najwyższy deklarowany dochód roczny spośród Polonii wynosił 514 tys. koron, 2.5 proc. deklarowało dochody powyżej 300 tys. Średni dochód Polaków w Szwecji wynosił w końcu 1993 r., 115 tys. kr. rocznie.
Spośród bezrobotnych 42.1 proc. uważało iż pozostają bez pracy z tego powodu, że szwedzcy pracodawcy wolą zatrudniać szwedzką siłę roboczą a nie cudzoziemców. Natomiast na pytanie: Czy w ciągu ostatnich pięciu lat zdarzyło się byś z powodu Twojego cudzoziemskiego pochodzenia został pominięty w awansie w pracy lub został z niej zwolniony? - 68.6 proc. odpowiada, że nigdy się z takim zjawiskiem nie spotkali. 15 proc. twierdzi iż dotknęło ich to, conajmniej dwa razy. Zaledwie 0.7 proc. że trzy - cztery razy a 1.8 proc iż spotkało ich to pięć albo i więcej razy.
Podobnych pytań zadano podczas badań więcej i opinie naszych rodaków mieszkających w Szwecji na ten temat przedstawimy w następnym numerze "Polonii". Do podanych wyżej liczb należy oczywiście tak jak do każdych wyników badań opinii publicznej podchodzić z pewną ostrożnością. Istnieje na przykład zawsze tzw. błąd statystyczny określany na plus, minus 3 proc. Ale i tak wyniki te są godne zastanowienia się. A niektóre z nich obalają pokutujące w polskim środowisku obiegowe opinie o stanie Polonii Szwedzkiej.
(Opracowano na podstawie: Anders Lange. "invandrare om diskriminering. En enkät- och intervjuundersökning om etniska diskriminering på uppdrag av Diskrimineringsombudsmannen (DO)". CEIFO 1995.)
|
|
|
|
|
|
|
 | Odwiedza nas 29 gości
oraz 0 użytkowników. |
|
|
