|
 |
Odwiedzin |
37863509 |
 |
 |
Dziś |
1119 |
 |
|
| Wtorek 14 maja 2024 |
 |
|
|
| | 
4/1995
|
Nazywa się Mirosław Bałka, ma 37 lat i należy do grona najbardziej znanych polskich artystów o międzynarodowej sławie.
1 listopada otwarto wystawę jego prac w prestiżowej londyńskiej Tate Gallery. Ekspozycja nosi tytuł "Zmierzch" ale sam artysta mówi o niej "Renesans ceremonii, sztuka przy końcu stulecia". Międzynarodowa kariera absolwenta Wydziału Rzeźby warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych zaczęła się na Bienalle Weneckim zaledwie kilka lat temu. Jednak pierwszy pomnik projektu Bałki nie stanie na terenie Polski. Będzie to monument w Holandii w Arnhem, miejscowości pamiętnej z lat 2 Wojny Światowej operacją spadochroniarzy alianckich. Obok Amerykanów i Anglików wzięli w niej udział spadochroniarze polscy - 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa. Na miejscu walk stanie pomnik, którego formę artysta znalazł w kształcie rozwiniętego w locie spadochronu. Drugi pomnik jego autorstwa stanie w Sztokholmie. Pomnik ofiar katastrofy "Estonii".
Bałka jest znany w Szwecji. Wystawiał swoje prace w 1990 i 1994 r. w dobrej, stołecznej galerii Claesa Nordenhake. To prawdopodobnie spowodowało, że gdy realizując decyzję rządu o wzniesieniu pomnika ofiar "Estonii" Państwowa Rada Sztuki ogłaszała zamknięty konkurs, wśród wybranych artystów znalazł się również Mirosław Bałka. Obok niego do konkursu zaproszono rzeźbiarkę islandzką, mieszkającą w Szwecji i w Holandii - Sigurdur Gudmunsson, również mieszkającą w Szwecji Włoszkę - Biancę Marię Barmen, Niemca - Gerharda Merz i Anglika - Anthonyego Gormley. 27 września wszystkie nadesłane projekty zaprezentowano członkom Państwowej Rady Sztuki. Łączyło je jedno. Miejsce na 854 nazwisk ofiar katastrofy. Oprócz tych pięciu zamówionych projektów nadesłano prawie 100 innych przygotowanych przez zawodowych artystów i amatorów. Jury, pod przewodnictwem prof. Staffana Cullberga, wobec tak spontanicznego odzewu na konkurs postanowiło wziąć pod uwagę również i te dodatkowe prace.
12 listopada ogłoszono decyzję. Do realizacji wybrano projekt Mirosława Bałki. Rada nie podjęła tej decyzji jednomyślnie. Pięciu członków Rady było za, dwoje opowiedziało się za koncepcją przedstawioną przez Sigurdur Gudmundsson. Przeciwko wyborowi zaprotestowała niewielka organizacja, skupiająca część rodzin ofiar katastrofy DIS. Jej przedstawiciel wyraził pragnienie by dramat "Estonii" został upamiętniony 12 - metrowej wysokości szklaną kolumną, zaproponowaną przez szwedzkiego artystę Pera Borgers. Jednak rzecznik Rady, Ann-Sofi Noring powiedziała, że decyzja jest ostateczna. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie by gdzie indziej wznoszono inne pomniki z prywatnej inicjatywy.
W uzasadnieniu decyzji Rady napisano min: "Bałka stworzył pomnik będący nie tylko miejscem smutku ale również i życia". Koncepcja monumentu zasadza się na powiązaniu morza, w którym zginęli ludzie z lądem, na którym żyli i gdzie pozostali ich bliscy. Z wody zatoki morskiej koło słynnego Muzeum "Wazy", wyłania się wąska, jasna, betonowa 80 metrowej długości droga. Prowadzi do dwóch stopni, będących też stylizowanym krzesłami. Na tej drodze biegnącej wśród zieleni wyryte są nazwiska ofiar. Pod ziemią zainstalowane będą rury z gorącą wodą. Dzięki temu droga jak i krzesła utrzymują stałą temperaturę 37 stopni. Temperaturę ludzkiego ciała. To wspomnienie o ofiarach, które zmarły w zimnych wodach Bałtyku na skutek przechłodzenia. Ciepła woda spływa też ze słyszalnym szumem z pękniętej kolumny stojącej obok. "Lekkość, ciepło i szerokie otwarcie charakteryzuje "drogę" Bałki - stwierdziła Państwowa Rada Sztuki - Ta ciepła, długa droga łączy wodę z lądem, żywych i martwych."
Pomnik zostanie wzniesiony w ciągu roku tak by można było go odsłonić w rocznicę tragedii 28 września 1996 r. Będzie traktowany jako narodowy, oficjalny monument, upamiętniający ofiary katastrofy "Estonii".
|
|
|
|
|
|
|
 | Odwiedza nas 33 gości
oraz 0 użytkowników. |
|
|
